نحوه تغییر پوزیشن change position بیمار در منزل

زمانی که فردی در بیمارستان بستری می شود، بر اساس روند درمانی انجام شده بر روی او وضعیت های مختلفی برای بیمار تجویز می شود تا بیمار کمتر احساس ناراحتی کند. برخی از بیماران حتی ممکن است توسط پرستاران در بیمارستان ها و مراکز پرستاری آموزش ببینند تا بعد از ترخیص در خانه وضعیت های خاصی را حفظ کنند. در این مقاله با انواع پوزیشن ها آشنا می شویم پس با ما همراه باشید.

پوزیشن های خاصی مخصوص چه بیمارانی است؟

بیماران باید در موقعیت های متعدد در اتاق عمل، بخش مراقبت های ویژه، گاهی اوقات در خانه و icu  در منزل (پرستاری ویژه) قرار گیرند. آموزش این موقعیت ها به خاطر دلایل زیادی مانند موارد زیر  به بیماران داده می شود که در اینجا به آن می پردازیم:

• آسایش و ایمنی بیمار را فراهم می کند.
• باعث تهویه و گردش خون بیمار می شود.
• از حرکت و چرخش زیاد بیمار خودداری می کند.
• به سیستم عصبی و اسکلتی عضلانی بیمار آسیب نمی رسد.
• حداکثر دید و دسترسی را برای جراح در حین جراحی فراهم می کند.

رعایت دستورالعمل های خاص در هنگام پوزیشن دادن

هنگامی که بیماران در موقعیت خاصی قرار می گیرند، برای جلوگیری از مشکلات احتمالی باید چندین نکته را رعایت کرد:

• برای جلوگیری از آسیب به بیمار، باید تعداد کافی پرستار سالمند برای نگهداری بیمار وجود داشته باشد.
• قبل از انجام عمل باید توضیحات لازم در مورد نحوه تغییر وضعیت و علت آن به بیمار داده شود. این اقدام باعث می شود بیمار به پرسنل اعتماد کرده و در حین انجام عمل با آنها همکاری کند.
• اگر بیمار قادر به حرکت باشد، باید از او خواسته شود که به تنهایی در تغییر وضعیت کمک کند.
• برای تغییر وضعیت سر تخت بیمار، آن را بالا بیاورید تا وزن بیمار در مرکز ثقل پرستار قرار گیرد.
• اگر برای تغییر وضعیت نیاز به کمک چند نفر باشد، در آن صورت فردی که بیشترین وزن را حمل می کند، فعالیت های افراد دیگر را هماهنگ می کند. هنگامی که با نمایش ۳ عدد موقعیت را تغییر می دهید، همه افراد با هماهنگی با یکدیگر این فرآیند را کامل می کنند.
• بیمار باید در وضعیت بدنی کاملاً خنثی باشد یعنی نباید به او فشار بیاورید.
• پرستار باید توجه داشته باشد که بیمار نباید به مدت طولانی در یک وضعیت باشد، بنابراین وضعیت بیمار باید هر ۲ ساعت یکبار عوض شود.
• باید مراقب باشید که فشار روی یک نقطه در هنگام قرارگیری متمرکز نباشد که می تواند منجر به زخم فشاری (دکوبیتوس) شود.

انواع مختلف پوزیشن دهی بیمار

تنظیمات مختلفی برای پوزیشن ها وجود دارد که در موقعیت های مختلف و برای اهداف متفاوت استفاده می شود. در اینجا انواع مختلف پوزیشن دهی بیمار را با هم بررسی می کنیم:

وضعیت خوابیده به پشت (Supine or dorsal recumbent)

در این حالت پرستار باید به بیمار کمک کند تا به پشت دراز بکشد. این روش معمولاً برای معاینات فیزیکی، ویزیت پزشک در منزل یا در حین جراحی روی سطح بدن استفاده می شود. هنگامی که بیمار در این شرایط قرار دارد، باید به چند نکته توجه کرد:

• این وضعیت می تواند باعث ایجاد زخم های فشاری در بیماران شود. بنابراین، مناطق تحت فشار باید به طور کامل بررسی شوند.
• در این شرایط باید تخته را روی کف پای بیمار قرار داد تا مانع آسیب کششی پا شود.
• در صورتی که استفاده از بالش برای بیمار مشکلی پیش نیاورد می توان بالش را زیر شانه، سر و انحنای پشت بیمار قرار داد.
• در صورت استفاده از این وضعیت در حین جراحی، سر بیمار باید در بالش محکم شود زیرا سر بر خلاف شریان مهره ای می چرخد.

وضعیت نیمه نشسته یا فاولر(Fowler’s or semi-sitting)

در این حالت سر تخت بیمار از ۳۰ درجه به ۶۰ درجه بالا می رود. در این وضعیت، بیماران نباید از بالش بزرگ زیر سر خود استفاده کنند، زیرا باعث انقباض بیش از حد گردن می شود. در وضعیت فاولر یا نیمه نشسته باید از تخته هایی برای کف پا برای جلوگیری از آسیب های کششی استفاده کرد.

این موقعیت در شرایط زیر استفاده می شود:

• از این وضعیت می توان در جراحی مغز و شانه
• بیماران دارای مشکل تنفسی (زیرا در این حالت دیافراگم به سمت پایین کشیده شده و انبساط ریه ها راحت تر می شود.)
• بیمار NGT ( بهتر است در این حالت دراز بکشد)

وضعیت ارتوپنیک (Orthopneic)

در این وضعیت یک میز جلوی بیمار قرار می گیرد و بیمار به آن تکیه می دهد. این حالت اغلب برای بیمارانی که مشکلات تنفسی حاد یا بیماری انسداد مزمن ریه دارند توصیه می شود؛ زیرا زمانی که بیمار در این وضعیت قرار می گیرد ریه ها منبسط شده و حداکثر تنفس راحت تر می شود.

وضعیت خوابیده روی شکم (prone)

در این حالت بیمار روی شکم می خوابد و سر خود را به یک طرف خم می کند. در وضعیت خوابیده روی شکم یک بالش کوچک زیر سر و زیر شکم بیمار قرار می دهند. افرادی که مشکلات ستون فقرات دارند هرگز نباید در این وضعیت قرار گیرند. اگر نیاز به درمان زخم بستر بود در اسرع وقت با پزشک معالج تماس گرفته و به فکر مداوای بیمار باشید.

بیشترین استفاده از این پوزیشن در زمان های زیر است:

• در حین جراحی سر و گردن، بیمار در این وضعیت قرار می گیرد.
• این وضعیت باعث جاری شدن ترشحات از دهان می شود، بنابراین بیشتر این حالت برای جلوگیری از آسپیراسیون در افرادی که بیهوش کاربرد دارد.

وضعیت پهلو (Lateral)

در این حالت بیمار به پهلو می خوابد و پای بالایی را جلوی ساق پا قرار می دهد که در این صورت زانو و لگن باید خم شوند. باید از یک بالش بین پاها استفاده شود تا وضعیت کاملاً ثابت بماند. در بیمارانی که برای مدت طولانی در وضعیت خوابیده یا فاولر بوده اند، از این وضعیت برای کم کردن فشار وارده به پاشنه و ساکروم استفاده می شود.

پوزیشن لیتاتومی (Lithotomy)

در این حالت بیمار به پشت می خوابد و ران ها و زانوهایش خم و کشیده می شوند. این وضعیت معمولا برای معاینات واژینال و در حین زایمان بیشتر مورد استفاده پزشکان قرار می گیرد.

پوزیشن ترندلنبرگ (Trendelenburg)

در این حالت سر تخت بیمار پایین و قسمت پایین تخت بالا می رود. این وضعیت را بیشتر برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا تجویز می کنند ، زیرا بازگشت خون وریدی در این وضعیت بهتر است.

پوزیشن ترندلنبرگ معکوس (Reverse Trendelenburg)

در این حالت سر تخت بیمار به سمت بالا و پایین تخت بیمار به سمت پایین قرار می گیرد. از این وضعیت بیشتر برای بیمارانی استفاده می شود که مشکلات گوارشی دارند، وقتی بیمار در این حالت قرار می گیرد، رفلکس مری او کاهش می یابد.

پوزیشن زانو – قفسه سینه (Knee-chest)

در این حالت بیمار به پهلو دراز می کشد و زانوهای خود را به سمت قفسه سینه خم می کند. این موقعیت معمولاً برای معاینات مهم اورولوژی (رکتوم و سیگموئیدوسکوپی) استفاده می شود.

پوزیشن جک نایف (Jackknife)

در این حالت بیمار روی شکم دراز می کشد و سپس تخت در حالت نیمه خوابیده قرار می گیرد، یعنی لگن بالا می رود و سر و پاها پایین می آیند. این وضعیت معمولاً برای اعمال جراحی بر روی غده فوق کلیوی، دنبالچه، راست روده و گاهی اوقات پشت به کار می رود، اما هنگام قرار دادن بیمار در این وضعیت باید به چند نکته توجه کرد:

• در این شرایط فشار زیادی به زانو وارد می شود پس برای کاهش این فشار از بالش مخصوص استفاده کنید.
• در این حالت بیمار روی شکم خوابیده است، بنابراین فشار زیادی به معده وارد می شود پس می تواند مانع از برگشت رگ ها شود، بنابراین برای کاهش فشار روی معده باید از بالش استفاده کرد.

وسایل کمکی برای پوزیشن دادن به بیماران

برای موقعیت یابی بیماران می توان از تعدادی وسایل کمکی استفاده کرد که به برخی از آنها اشاره می کنیم:

• کیسه های شن: این کیسه ها از موادی ساخته شده اند که باعث استحکام و ثبات بدن شود. با استفاده از این کیسه ها تراز بدن به خوبی حفظ می شود.
• Bed Boards: تخته ای است که زیر سطح تشک قرار می گیرد و نقش تکیه گاه پشتی را دارد.
• غلتک تروکانتر: این غلتک ها در کنار پاها قرار دارد تا در هنگام بیهوشی بیمار، پاها به سمت خارج نچرخند.
• ریل های جانبی (Side Rails): این ریل ها در هر طرف تخت قرار می گیرد تا به حرکت و چرخش بیمار کمک کند.
• بالش های گوه ای: بالش های مثلثی شکلی که برای ثابت نگه داشتن ساق بعد از جراحی تعویض مفصل ران استفاده می شوند.

با تعیین این پوزیشن ها استفاده از این ابزارها باعث حفظ وضعیت بیمار شده و روند درمان بهتر پیش می رود.

وضعیت مناسب بدن تاثیر بسزایی در روند بهبودی بیماران دارد. خدمات پرستاری در منزل ارسطو ارائه خدمات پزشکی از بهترین متخصصان و مجرب ترین کادر پزشکی و همچنین پرستاران شایسته که اصول اولیه و حرفه های پرستاری را زیر نظر بهترین مراکز فراگرفته اند.

لذا در صورت تمایل به مشاوره و استفاده از خدمات مجموعه ما با کارشناسان ما از راه های درج شده در صفحه تماس حاصل فرمایید.