زخم پای دیابتی
زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقهزخم پای دیابتی
دیابت از جملههای بیماریهای مزمنی است که سومین علت مرگ ومیر در ایران را به خودش اختصاص داده است. دیابت زمانی به وجود میآید که سلولهای بدن نتوانند گلوکز را از خون بگیرند در این شرایط است که گلوکز در خون جمع میشود و قند خون بالا میرود. با بالا رفتن قند خون دیابت ایجاد میشود. ما دو نوع دیابت نوع یک و دو داریم که هر دو در اثر افزایش قند خون ایجاد میشوند. انسولین هورمونی است که قند خون را کاهش میدهد.
زخم پای دیابتی یکی از مشکلات شایع در افراد مبتلا به دیابت است که به دلیل آسیب عصبی (نوروپاتی) و کاهش جریان خون در پاها ایجاد میشود. این زخمها به دلیل عدم حس کامل در پاها و تأخیر در بهبود، مستعد عفونتهای جدی هستند. عوامل مانند کنترل ضعیف قند خون، استفاده از کفش نامناسب، و زخمهای جزئی بدون مراقبت منجر به گسترش زخم میشوند. برای درمان و پیشگیری از عوارض جدی، مراقبتهای منظم پاها، پوشیدن کفشهای مناسب، و مراجعه به پزشک جهت معاینه ضروری است.
پیشگیری و درمان زخم پای دیابتی
در دیابت نوع یک که مخصوص افراد زیر بیست سال است و به آن دیابت جوانی و یا زیر بیست سال یا نوع یک میگویند هورمون انسولین به اندازه کافی ترشح نمیشود وروز به روز قند خون بالا میرود. این نوع دیابت قابل درمان است و با تزریق انسولین به خون میزان قند خوت تحت کنترل قرار میگیرد.
دیابت نوع دو معمولا برای افراد بالای چهل سال اتفاق میافتد. در این نوع از دیابت مشکل از مقدار انسولین ترشح شده نیست و حتی انسولین بیشتر از مقدار طبیعی وجود دارد. مشکل افزایش روزانه قند خون در دیابت نوع دو به خاطر سلولهای گیرنده انسولین است. سلولهای گیرنده انسولین قادر به دریافت انسولین نیستند و همین عامل موجب افزایش گلوکز خون و افزایش روز افزون قند خون میشود.
علائم و دلایل:
- کاهش جریان خون (بیماری عروق محیطی): با کاهش خونرسانی به پاها، اکسیژن و مواد مغذی کافی به بافتها نمیرسد و فرآیند ترمیم زخمها مختل میشود.
- آسیب عصبی (نوروپاتی دیابتی): آسیب به اعصاب در پاها باعث کاهش حس و ناتوانی در تشخیص جراحات کوچک میشود که بدون درمان میتواند به زخمهای بزرگتر و عفونی تبدیل شود.
- عفونتهای مزمن: افراد دیابتی به دلیل ضعف سیستم ایمنی بیشتر در معرض عفونتهای طولانی مدت هستند. آنچه که باید کسانیکه سالمند در منزل دارند بدانند
زخم پای دیابتی
به صورت کلی از همهی کسانی که به دیابت مبتلا میشوند, پانزده درصد آنها به زخم پای دیابتی دچار میشوند. زخم پای دیابتی در قسمت کف پا مشاهده میشود. درصدی از کسانی که پاهای آنها زخم میشود به خاطر ابتلا به بیماری دیابت متاسفانه باید پای خود را برای اینکه بتوانند به حیات خود ادامه دهند از دست میدهند. از جمله اولین علایم زخم پای دیابتی متورم شدن پا, بوی بدپا وقرمزی میتوان اشاره کرد.
حدود نیمی از کسانی که زخم پای دیابتی دارند, میتوانند از پیشروی زخم جلوگیری کنند. دقت کنید که هر چه از مدت زمان زخم پای دیابتی بگذرد درصد و احتمال قطع پای فرد افزایش مییابد. پس به این نکته باید توجه کنید که اگر به بیماری دیابت مبتلا هستید, در صورت مشاهده کردن زخم در هرکدام از اندامهای خود مخصوصا کف پا به پزشک خود مراجعه کنید و تحت درمان قرار گیرید.
زمانی که سلولهای بدن نتوانند گلوکز را از خون بگیرند, این گلوکز درون عروق و مویرگها بیشتر و بیشتر میشود. این گلوکز اضافه درون عروق و مویرگها میتواند به عروق و عصب آسیب جدی وارد کند. برای تشخیص میزان آسیب زخم پای دیابتی از درجه بندی واگنر استفاده میکنند.
پیشنهاد مطالعه: پانسمان های نوین، استخدام مراقب سالمند، پرستار سالمند در منزل
درجه بندی زخم پای دیابتی:
درجه یک: زخم پا به صورت سطحی است که اپیدرم و درم را درگیر کرده ولی به لایههای زیر جلدی نرسیده است. همان طور که میدانید پوست از سه قسمت به نامهای اپیدرم یا همان روپوست, درم و لایه زیر جلدی تشکیل شده است. که در مرحلهی اول زخم پای دیابتی اپیدرم و درم از بین میرود.
درجه دو: در این مرحله زخم پای دیابتی به صورت عمیق دیده میشود که به تاندونها و عضلات رسیده است. اما هنوز به استخوانها نرسیده است. درگیری استخوانها در مرحلهی سوم زخم پای دیابتی است. قبل از این که زخم پای دیابتی به مرحله سوم برسد باید جلو پیشروی آن را گرفت و به متخصصین مراجعه کرد.
درجه سه: زخم پای دیابتی به صورتی عمیق همراه با آبسه دیده میشود. این مرحله همراه با عفونت شدید وآسیب به استخوانها دیده میشود. به آسیب استخوانها در این مرحله استیولیت میگویند.
دو علت برای به وجود آمدن زخم پای دیابتی وجود دارد. یک علت ایسکمی وعلت دیگر نوروپاتی است. علایم زخم پای دیابتی عبارت است از: سردی پاها که به خاطر خونرسانی نامناسب به وجود آمده است, نبض پاها و همچنین لنگیدن از جمله علایم زخم پای دیابتی میباشد.
پیشگیری و درمان زخم پای دیابتی:
همیشه و در هر جایی پیشگیری راه حل مناسبتری از درمان است. بیمارانی که به دیابت مبتلا هستند, روزانه باید با کمک گرفتن از شخصی پاهای خود را چک و برسی کنند.که پینه یا ترک نبسته باشد. در صورت مشاهده هر کدام از موارد مذکور بایستی به بیمارستان وکلینیکهای تخصصی بروند واز بروز هر گونه مشکلی در آینده جلوگیری کنند.
افرادی که مبتلا به دیابت هستند, بایستی روزانه خود را با شویندههای ملایم و نرم کنندههای بدن شست وشو دهند. بعد از شست و شو باید لای انگشتان پای خود را به خوبی و به صورت کامل خشک کنند. اگر مرحلهی خشک کردن به درستی انجام نشود باعث ایجاد قارچهای پوستی در بین انگشتان پای خود میشوند. همچنین خشکی پا در طول مدت زمان نیز میتواند آسیبهای جدی وارد کند. پس بعد از حمام کردن لازم است که لای انگشتان پای خود را با یک مرطوب کننده چرب کنند.
افرادی که مبتلا به بیماری دیابت هستند, هرگز نباید این بیماری را دست کم بگیرند. آنها باید برای جلوگیری از زخم پای دیابتی از جوراب استفاده کنند. این جورابها باید نخی باشد تا موجب حساسیت افراد مبتلا به دیابت و عفونتهای پا مبتلا نشوند. افراد مبتلا به دیابت برای جلوگیری از زخم پای دیابتی هرگز نباید به وسایلی همانند شوفاژها یا بخاریها نزدیک شوند. این افراد از کفشهای مخصوصی جهت پیشگیری از زخم پای دیابتی باید بپوشند که موجب حساسیت و یا عفونت در بین انگشتان و کف پا نشود.
برای درمان قطعی زخم بستر در کف پا در افراد دیابتی, حتما بایستی نکات پیشگیرانه که برای شما در این محتوا توزیع دادیم را رعایت کنید. توجه کنید که دیابت بیماری نیست که آن را دست کم بگیرید و یا درمان آن را جدی نگیرید. به این نکته باید توجه کنید که سالانه مردم زیادی در کشور ایران جان ارزشمند خود را بر اثر ابتلا به این بیماری از دست میدهند. برای درمان این بیماری حتما نزد پزشک بروید تا توصیههای لازم را برای شما بگوید.
افرادی که به بیماریهای عروقی مبتلا هستند, زخم پای دیابتی درآنها دیرتر بهبود مییابد یا اصلا درمان نمیشود. زیرا بدن به گونهای است که قادر نیست باز سازی چند قسمت مختلف از بدن را همزمان با سرعت مناسب انجام دهد. بدین منظور فردی که دچار زخم پای دیابتی است اگر بیماری عروقی نیز همزمان داشته باشد, درمان آن با مشکل روبه رو میشود و درصد بهبودی کاهش مییابد.
اگر سن شما بالای چهل سال است به مواد خوراکی خود بسیار توجه کنید و قند خود را روزانه با دستکاه قند خون بسنجید. این تصور که شما انسان قویای هستید ومبتلا به دیابت نمیشوید کاملا غلط است واین بیماری برای افرادی که به تغذیهی خود توجه نمیکنند, بسیار مشهود است. اگر مبتلا به دیابت شدید, زندگی شما رنگ و بوی جدیدی میگیرد و باید به کلی از بعضی خوراکیها به صورت کامل خداحافظی کنید. پس بهتر است پیشگیری کنید و مراعات سلامتی خود را بکنید زیرا این بدن شماست وکسی به غیر از شما وظیفه حفاظت و مراقبت از آن را ندارد. این یکی از مسعولیتهایی است که خداوند بر عهدهی ما گذاشته است.
پیشگیری و مراقبت
- کنترل قند خون: حفظ سطح مناسب قند خون برای کاهش احتمال بروز زخم ضروری است.
- معاینات منظم پاها: افراد مبتلا به دیابت باید روزانه پاهای خود را بررسی کنند تا کوچکترین زخمها یا تغییرات را سریعاً تشخیص دهند و به پزشک مراجعه کنند.
- انتخاب کفش مناسب: پوشیدن کفشهایی که به پا فشار نمیآورند و پاها را در برابر زخمهای جزئی محافظت میکنند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
درمان زخمهای دیابتی
- مراجعه به پزشک: هر زخمی که در پاهای افراد دیابتی ایجاد شود باید به پزشک نشان داده شود تا از پیشرفت آن جلوگیری شود.
- مراقبتهای تخصصی از زخم: پزشک ممکن است بسته به شدت زخم، پانسمان مخصوص یا روشهای خاصی برای تمیز کردن زخم تجویز کند.
- درمان عفونت: در صورتی که زخم عفونی شود، از آنتیبیوتیکها استفاده میشود. در موارد شدیدتر، درمانهای جراحی ممکن است لازم باشد.
اهمیت جلوگیری از قطع عضو
در صورتی که زخم دیابتی درمان نشود یا به موقع مورد توجه قرار نگیرد، خطر قطع عضو وجود دارد. بنابراین، مراقبت صحیح و به موقع از زخمها و معاینات منظم پزشکی میتواند از این عارضه جلوگیری کند.
در نهایت، کنترل مناسب دیابت و رعایت مراقبتهای پا، کلید اصلی برای جلوگیری از زخم پای دیابتی و عوارض جدی آن است.
معمولا افرادی که زخمهای دیابتی در بدن آنها مشاهده میشود. در بیشترآنها این زخمها در کف پا دیده میشود. اگر به موقع زخم پای دیابتی درمان نشود این زخم از کف پا به سطح رویی پا نیز میرسد وآن قدر گسترش مییابد که موجب قطع عضو میشود. اگر به دیابت مبتلا هستید با دیدن کوچکترین زخم در کف پا به متخصص مراجعه کنید و درمان خود را آغاز کنید. با کمک خدمات پرستاری در منزل میتوان پانسمانهای لازم را برای زخم پای دیابتی انجام داد.
عنوان های جستجو شده برای این مطلب:
- https://nurse21 com/زخم-پای-دیابتی/