تشک مواج چیست؟ طرز استفاده، تنظیم درجه و نکات مهم

زمان تقریبی مطالعه: 8 دقیقه

امروزه درمان زخم بستر یکی از مشکلات شایع در بیماران بی حرکت است، این زخم ها به دلیل کمبود خون و مواد مغذی کافی در پوست ایجاد می شوند. تشک های مواج همیشه طرفداران خود را دارند، اما در این میان بیمارانی هستند که نیاز به استراحت مداوم دارند، اما نمی توانند از مدل های معمولی استفاده کنند، زیرا برای آن طراحی نشده اند و ظرفیت های لازم را ندارند، بنابراین شرکت های زیادی به صورت تخصصی وارد این عرصه شده اند و با در نظر گرفتن تمام نیازهای این افراد، مدل ها و طرح های متنوعی را به بازارهای جهانی عرضه می کنند.

عملکرد اصلی تشک بادی، تکرار مداوم پمپ هوا در سلول های سازنده آن است که باعث گردش کمر و هوا می شود که به تدریج از ایجاد زخم بستر جلوگیری کرده یا آن را بهبود می بخشد. قبل از اجاره یا خرید تشک مواج، اجازه دهید چند سوال را با هم مرور کنیم:

1. شدت و میزان دردی که از زخم بستر به بیمار تحمیل می شود چقدر است؟
2. حرکت بیمار چگونه است؟
3. بیمار چه مدت در بیمارستان بستری می شود؟
4. وزن بیمار چقدر است؟

تشک مواج چیست ؟

تشک مواج یکی از تجهیزات پزشکی مهم برای پیشگیری و درمان زخم بستر است. این تشک با استفاده از پمپ باد و سلول‌های هوا، فشار بدن بیمار را به‌صورت متناوب تغییر می‌دهد تا گردش خون بهتر انجام شود و از ایجاد زخم جلوگیری شود.

یکی از راه های پیشگیری از زخم بستر استفاده از تشک مواج است. لنت های تشک (که برخی به آن محافظ تشک نیز می گویند) از مواد PVC با کیفیت ساخته شده اند  و دارای پمپ باد بی صدا هستند. این تشک باعث گردش هوا شده و از بیماری بستر جلوگیری می کند. این تشک به دو روش مختلف وزن بدن بیمار را به نقاط مختلف بدن منتقل می کند و در نتیجه به پخش وزن بیمار به نقاط مختلف بدن منجر میشود.

توجه داشته باشید که اگر قصد خرید تشک مواج را ندارید، یا برای استفاده کوتاه مدت به آن نیاز دارید، امکان اجاره تشک مواج از ارسطو با ارسال سریع در تهران و کرج و قیمت مناسب برای شما فراهم است.

کاربرد تشک مواج:

1. پیشگیری از زخم بستر در بیماران بی‌حرکت
2. بهبود جریان خون و کاهش فشار روی نقاط حساس بدن
3. کمک به بیماران دارای آسیب نخاعی، فلج، پارکینسون یا آلزایمر

چه کسانی نیاز به استفاده از تشک مواج دارند ؟

1. بیماران دارای آسیب نخاعی یا ضایعه مغزی
2. افرادی که به دلیل سکته یا بیماری در بستر هستند
3. بیماران مبتلا به پارکینسون یا آلزایمر
4. کسانی که مجبور به نشستن طولانی روی ویلچر هستند

طرز استفاده از تشک مواج

این روزها با توجه به سبک زندگی و افزایش بیماری ها در میان افراد، استفاده از تشک های مواج گسترش زیادی در بین بیماران بستری در منزل یا سالمندانی که در خانه هستند و اوقات خود را با پرستار سالمند در منزل سپری می کنند، پیدا کرده است. از همین رو یکی از پرجستجوترین سوالات این روزها این است که که طرز استفاده از تشک مواج چگونه است؟.

ابتدا تشک را روی تخت بیمار پهن کرده، انتهای اضافی تشک ویبره در پایین را می توان زیر تشک قرار داد. البته می توانید روی زمین هم استفاده کنید. در صورت تمایل می توان از قسمت بالایی به عنوان بالش استفاده کرد، اگر بالش جداگانه دارید می توانید این قسمت را زیر تشک نیز قرار دهید. اکنون باید پمپ را نزدیک تشک قرار دهید یا آن را روی تخت بیمار آویزان کنید. حالا شلنگ ها را از یک طرف به پمپ و از طرف دیگر به تشک وصل کنید.

مطمئن شوید که شلنگ ها از دو طرف وصل شده اند. حالا الکتروپمپ را به برق 220 ولت شهری وصل کنید و دکمه ON پمپ را فشار دهید و سطح تنظیم فشار را روی آخرین سطح قرار دهید. در این حالت تشک به تدریج پر از هوا می شود. تشک مواج به گونه ای طراحی شده است که پس از 10 دقیقه (این زمان در مدل های مختلف متفاوت است) یک محفظه شروع به پر شدن و محفظه های دیگر شروع به تخلیه می کند. اکنون باید فشار هوا را ایده آل کنید. فرآیند پر کردن و تخلیه فشار روی نقطه ای از بدن بیمار را کاهش می دهد و به بهبود وضعیت او کمک می کند.

مراحل آماده سازی سریع تشک مواج:

1. تشک را روی تخت پهن کنید و قسمت‌های اضافه را زیر تشک قرار دهید.
2. پمپ باد را به برق وصل کرده و شلنگ‌ها را به تشک وصل کنید.
3. پمپ را روشن کرده و اجازه دهید تشک کاملاً باد شود.
4. پس از پر شدن، فشار را تنظیم کنید تا بیمار در حالت راحتی باشد.
5. برای ایمنی، هر 48 ساعت، یک ساعت پمپ را خاموش کنید.

توجه داشته باشید که برای راه اندازی و استفاده از تشک موجدار، دو شیلنگ دستگاه را از یک طرف به دو خروجی موتور کمپرسور و از طرف دیگر به دو ورودی تشک متصل کنید. سپس آن را روشن کرده و چند لحظه صبر کنید، سپس یک ملحفه را روی تشک پهن کنید. توجه داشته باشید که برای برخی از تشک ها بهتر است دستگاه را هر 48 ساعت (دو شبانه روز) حدود 1 ساعت استراحت دهید.

علت باد نشدن تشک مواج چیست؟

برای باد نشدن تشک مواج، چند دلیل رایج وجود دارد که شامل موارد زیر است:

• شلنگ‌ها به‌درستی وصل نشده‌اند.
• پمپ خراب شده یا نیاز به تعمیر دارد.
• سوراخ یا پارگی در تشک وجود دارد

در این صورت، اتصالات را بررسی کنید و در صورت نیاز از خدمات تعمیر استفاده کنید. همچنین در صورت نیاز به راهنمایی میتوانید با شرکت خدمات پرستاری در منزل ارسطو نیز تماس حاصل فرمایید تا مشاوران ما شما را در این زمینه راهنمایی کنند.

تنظیم درجه تشک مواج

بهترین درجه تنظیم تشک مواج به عوامل مختلفی مانند وضعیت جسمی بیمار، وزن بدن و توصیه پزشک بستگی دارد. معمولاً تشک‌های مواج با تنظیم فشار هوا برای جلوگیری از زخم‌های بستر و بهبود جریان خون استفاده می‌شوند. بنابراین، درجه مناسب به این شرایط وابسته است:

1. وزن بیمار: معمولاً برای بیماران با وزن کمتر، فشار هوای کمتر و برای بیماران با وزن بیشتر، فشار هوای بالاتری نیاز است تا بدن به درستی حمایت شود.
2. وضعیت جسمی بیمار: در صورت وجود زخم‌های بستر یا برای جلوگیری از آنها، پزشک ممکن است درجه خاصی را توصیه کند. تنظیم فشار مناسب باعث کاهش فشار روی نقاط حساس بدن می‌شود.
3. راحتی بیمار: تنظیم درجه باید به گونه‌ای باشد که بیمار در حالت راحت و استراحت قرار بگیرد و در عین حال جریان خون مناسب حفظ شود.

در نهایت، مشورت با پزشک یا متخصص فیزیوتراپی برای تنظیم دقیق تشک مواج ضروری است، زیرا آنها می‌توانند بر اساس نیازهای بیمار و وضعیت خاص او بهترین تنظیم را توصیه کنند.

روی تشک مواج چی بندازیم؟

اگر در حال پرستاری از بیمار در منزل هستید، توجه داشته باشید که همه شرایط باید به بهترین شکل برای او آماده باشد تا وضعیت کمی برای او راحت تر باشد. در همین راستا احتمالا همیشه برای شما سوال است که روی تشک مواج چه چیزی بندازیم که هم بیمار راحت باشد و هم از کارایی تشک کاسته نشود؟ پاسخ این است:

روی تشک مواج باید ملحفه نخی سبک انداخت تا هوا در سلول‌ها گردش کند. استفاده از پتو یا روکش سنگین باعث کاهش کارایی تشک می‌شود.

دلایل استفاده از تشک مواج

بیماران مبتلا به ضایعات نخاعی، افراد با فشار خون پایین و تحرک کم یا کسانی که مجبور به نشستن طولانی مدت روی ویلچر هستند، از بی خوابی رنج می برند. این بیماران به دلیل زخم و سایر مشکلات پوستی روی یک قسمت از بدن خود فشار زیادی تحمل می کنند. اجتناب از آسیب های پوستی برای کسانی که بی خوابی دارند بسیار مهم است.

آژانس تحقیقات و کیفیت مراقبت های بهداشتی آمارهای کلیدی را از یک مطالعه اخیر جمع آوری کرده است که هزینه های مالی، اداری و بیمارستانی مرتبط با آسیب های عمومی را نشان می دهد:

در این آمار مشخص گردید که تعداد زیادی از بیماران با زخم بستر همراه هستند که از هر 25 نفر بستری 1 نفر بر اثر آن فوت می کند، در واقع از هر 3 میلیون بزرگسال 1.3 نفر زخم بستر دارند، متاسفانه این روند رو به افزایش است.

تاثیرات تشک زخم بستر بر روی درمان آن

برای بسیاری از بیماران، درمان زخم بستر زمان زیادی می برد و مداوای آن از سایر بیماری ها گران تر است. با این حال، میانگین بستری شدن در بیمارستان 5 روز است و زخم بستر تقریباً دو هفته پس از بستری شدن بسته به شرایط پزشکی و ویزیت پزشک در منزل ایجاد می شود. درمان آلرژی های پوستی در بیمار دشوار و پرهزینه است، اما می توانید به راحتی از آن اجتناب کنید. تخت بیمار باید مناسب، نرم، راحت و محافظ پوست باشد. ایمنی بیمار نیاز به درمان های متفاوتی دارد که در این مورد هزینه زیادی را در بر می گیرد.

بسیاری از افراد به دلیل بیماری و شرایط خاص نیاز به استفاده از تشک مواج دارند. مثلاً افراد فلج بهتر است از تشک مواج استفاده کنند زیرا دائماً روی یک سطح دراز می کشند و فقط یک قسمت از بدن تحت فشار است؛ بنابراین سطحی که روی آن دراز می کشند باید جنسیت خاصی داشته باشد. گردش خون به پیشگیری از زخم در نواحی پرفشار مانند پا، پاشنه، پشت و شانه ها کمک می کند. بیشتر تشک های مواج قابل تنظیم هستند و تعادل خوبی را برای بیمار فراهم می کنند.

گروه دیگری که دچار کمردرد و مفاصل هستند باید از تشک دندانه دار استفاده کنند. زیرا فشار را روی بدن بیمار پخش می کند و از فشار بیش از حد به یک قسمت از بدن جلوگیری می کند.

تخت های مخصوص بیمار نیز برای افرادی که از بیماری های تنفسی مختلف مانند آسم، نارسایی قلبی، ریفلاکس معده و بیماری های ریوی رنج می برند، توصیه می شود. این افراد باید در سطحی قرار بگیرند که بتوانند به راحتی نفس خود را به داخل و خارج کنند، در غیر این صورت در شب هنگام تنفس و استراحت دچار مشکل می شوند. تنظیم ارتفاع سر در این نوع افراد بسیار مهم است و عملکرد قابل تنظیم تشک بیمار به این معنی است که راه های هوایی این افراد در بهترین حالت ممکن قرار دارد.

انواع تشک مواج

تشک‌های مواج بر اساس میزان پشتیبانی و امکانات به چند گروه تقسیم می‌شوند؛ برخی سبک و اقتصادی برای پیشگیری از زخم بستر طراحی شده‌اند، بعضی مدل‌ها تحمل وزن بالاتر و عملکرد پیشرفته برای درمان دارند، و نوع‌های حرفه‌ای با قابلیت تنظیم فشار و تهویه هوا برای بیماران خاص به‌کار می‌روند. در ادامه به بررسی انواع آنها خواهیم پرداخت.

• تشک مواج سلولی

حد وزن این تشک حدود 150 کیلوگرم می باشد. این نوع شامل چندین لوله انعطاف پذیر است که به طور پیوسته در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. این تشک گرانتر از نوع تشک مواج تخم مرغی است. آنها شبیه چندین لوله به هم متصل هستند. این تشک ها برای زخم های بستر درجه سه و چهار پیشنهاد می شود.

• تشک مواج لانه زنبوری (تخم مرغی)

محدوده وزنی این تشک حدود 120 کیلوگرم بوده و وزن آن کمتر از تشک سلولی موجدار است. هزینه این نوع تشک از تشک سلولی موجدار کمتر است. برخی از این تشک ها دارای سوراخ های کوچکی هستند که از تعریق بدن جلوگیری می کند. این تشک ها برای بیمارانی که در حال استفاده از خدمات آی سی یو در منزل هستند هم می تواند بسیار کارآمد است.

• تشک مواج سنسوری

این نوع تشک ها را می توان از مواد و سبک های مختلفی تهیه کرد. این تشک ها می توانند شبیه تشک های دیگر (مثلاً تشک های مواج سلولی) باشند با این تفاوت که دارای سنسور هستند.

• تشک مواج لیزری (تشک مواج فوق تخصصی، تشک مواج بیمارستانی )

وجود جریان هوای نامرئی در تشک از ویژگی های این تشک است که می تواند از تعریق (از عوامل ایجاد زخم بستر) جلوگیری کند. در این تشک منافذی وجود دارد که مقداری از هوای داخل سلول ها را به بیرون هدایت می کند.

نکات مهم قبل از خرید تشک مواج

پیش از خرید تشک زخم بستر، وزن بیمار را در نظر بگیرید. سپس نوع زخم بستر (پیشگیری یا درمان) را مشخص کنید و به برند معتبر و گارانتی توجه داشته باشید. برخی از برندهای معتبر تشک مواج شامل موارد ذیل می باشند:

• اینتکس ( intex )
• زنیت مد ( zenithmed )
• وکتو ( vecto )
• بست وی ( bestway )
• ایر داکتر ( air doctor )
• ایزی لایف ( easy life )
• زیکلاس مد ( Zyklusmed )

ویژگی های یک تشک مواج مناسب

برای تشخیص اینکه تشک مواج انتخابی شما، موردی مناسب است یا خیر می توانید به موارد زیر توجه داشته باشید:

1. مطابق با Ser
2. انعطاف پذیر بودن
3. جاذب رطوبت
4. جایگیری صحیح
5. تولید گرما و حرارت
6. مقاوم در برابر آتش
7. مقیاس پذیر و قابل تغییر در اندازه
8. ضد عرق بودن
9. مکان دقیق
10. شستشوی آسان
11. سختی و نرمی متعادل
12. وزن برابر
13. داشتن وزن متعادل

جمع بندی:

اگر سلامت بیمار برایتان اولویت دارد، انتخاب یک تشک مواج استاندارد فقط نیمی از راه است؛ نیمه‌ی دیگر، مراقبت حرفه‌ای است. زخم بستر شوخی ندارد و کوچک‌ترین غفلت می‌تواند هزینه‌های سنگینی به همراه داشته باشد. برای همین، ما توصیه می‌کنیم کنار تجهیزات مناسب، از خدمات پرستاری در منزل ارسطو هم بهره ببرید تا همه‌چیز تحت نظر یک تیم متخصص باشد. پرستاران باتجربه ارسطو با دانش پزشکی و مهارت عملی، بهترین مراقبت را برای بیمار شما فراهم می‌کنند. همین حالا قدم بعدی را بردارید؛ ترکیب تشک مواج + پرستاری حرفه‌ ای یعنی آرامش برای شما و سلامتی برای عزیزتان.